بررسی شیوع عوارض مزمن گاز خردل بر بافت نرم دهانی در جانبازان شیمیایی شهر زاهدان

زمینه: عراق در جنگ تحمیلی بارها از گازهای شیمیایی به‌ویژه خردل (سولفورموستارد) علیه نیروهای ایرانی استفاده نمود. اثرات گاز روی بافت‌های مختلف بدن به مقدار سم و مدت تماس بستگی دارد. با توجه به اهمیت بررسی شیوع ضایعات دهانی، این پژوهش در شهر زاهدان بر روی جانبازان شیمیایی صورت گرفت. مواد و روش‌ها: این بررسی از نوع مقطعی- توصیفی بر روی 70 بیمار صورت گرفت. پس از کسب رضایت از بیماران فرم پرسشنامه مشخصات فردی بیمار تکمیل و معاینه شدند. در صورت وجود ضایعه در بافت نرم مورد بررسی دقیق‌ قرار گرفتند. همه اطلاعات به‌دست آمده در فرم‌های مخصوص گردآوری گردید و با نرم‌افزار SPSS ویرایش 18 مورد آنالیز آماری قرار گرفت. یافته‌ها: از میان 82 بیمار مراجعه کننده 52 نفر دارای ضایعه دهانی و 18 نفر دارای مخاط دهانی سالم بودند. شایع‌ترین ضایعات دهانی مشاهده شده در این بررسی پس از پیگمانتاسیون (8/52 درصد) زخم (8/ 42 درصد) و افزایش حجم و خونریزی از لثه (2/34 درصد) و ضایعات سفید (پاک شونده (5/28 درصد) و غیرپاک شونده (8/22 درصد) بود. نتیجه‌گیری: شایع‌ترین محل ضایعات در لثه و زبان بوده‌اند. شمار زیادی از مراجعه کنندگان از وجود ضایعات در دهان خود مطلع نبودند و این مسأله لزوم تأکید بر معاینات دوره‌ای دهانی توسط متخصصین را ایجاب می‌کند.